دو روش عمده براي توليد كمپوست وجود دارد: كوتاه مدت و دراز مدت؛ روش دراز مدت يك روش قديمي و اوليه بوده و براي توليد كمپوست به منظور كشت قارچ در سطح تجاري مناسب نيست و بعلت تكنولوژي بالا در روش كوتاه مدت هنوز در اكثر كشت و صنعتهاي قارچ از روش طولاني مدت استفاده مي شود .روش طولاني مدت اين روش داراي مراحل ذيل است: اولين گام در تهيه كمپوست ، خيس كردن كلش مصرفي است. كلش خشك در ابتدا به سختي آب جذب ميكند. لذا بايد به طريقي آن را وادار به جذب آب نمو دكه به اين ترتيب نرم شده و ظرفيت جذب آن افزايش مي يابد.  بعد از خيس كردن كلش تمام مكملهاي غذايي بجز پودر سنگ گچ يا بطور يكنواخت در سطح آن بخش شده (به صورت لايه لايه) بعد از مخلوط كردن مكملهاي غذايي در كمپوست، مخلوط حاصل را به صورت يك توده روي هم انباشته مي كنند. هر قالب كمپوست داراي 1m ارتفاع 1m عرض و طول دلخواه دارد. اين عمل را قالب زني گويند. در ايران طي فصول بهار، پاييز و تابستان قالب زني با اين ابعاد انجام ميشود. قالب كمپوست بايد محكم باشد ولي زياد هم فشرده نباشد (بدليل تهويه). اندازه قالب كمپوست بستگي به اندازه قطعات كلش و درجه حرارت هوا دارد.اطمينان از تامين حرارتهاي بالا به منظور بدست آوردن كمپوست مناسب ضروري است

ادامه در دانلود

مواد تشكيل دهنده كمپوست:

-1    مواداصلي:

اين مواد عبارتند از كاه و كلش گندم همراه با كود اسبي يا بدون آن. در صورت عدم دسترسي به كاه و كلش گندم از ساقه ساير غلات مانند جو، برنج، ذرت، باگاس (تفاله نيشكر است‌ كه در ساخت نئوپان و نيز در شيشه سازي بعلت وجود سيليس به كار مي‌رود)، تفاله زيتون، چاي، مواد زايد پنبه و سويا، برگ درختان موز، مواد زايد نارگيل و حتي پوست تخمه آفتابگردان مي‌توان استفاده كرد.

هدف اصلي از مصرف اين مواد تأمين سلولز،‌ همي سلولز و ليگنين مورد نياز در بستر است.

اين مواد شرايط مطلوبي را براي رشد ميكروارگانيسمهاي مفيد و شرايط مناسب رشد قارچ در بستر فراهم مي‌كند.

دانلود در ادامه...

2 - مكملهاي غذايي

اين مواد به منظور كمك به تخمير و بهبود كيفيت كمپوست به آن افزوده مي‌شود. مهمترين اين مكملها عبارتند از:

كودهاي حيواني كه بيشتر شامل كود اسبي و كود مرغي است كه اين كودها سريع تجزيه مي‌شود و ميزان ازت در اين كودها از 1% تا 5% متفاوت است كه علاوه بر تأمين مواد غذايي در تراكم نهايي حجم كمپوست نيز مؤثر است. كود گاوي براي تهيه كمپوست مناسب نيست. كربوهيدراتها از مواد غذايي مانند ملاسها، دانه هاي تخمير شده غلات و جوانه هاي مالت به آساني بدست مي‌آيد.

تاسیسات مورد نیاز برای پرورش قارچ تکمه ای:

1- هواساز :

قسمت های مختلف هواساز عبارتند از :

تابلو فرمان : فرمان روشن ، خاموش و دور فن را به فن می دهد.  

فن :

کویل ها : در دو نوع سرد و گرم هستند که باعث سرد یا گرم شدن هوا می شوند.

دمپر ها : دارای دو نوع سیرکوله و هوای تازه است که به هم لینک هستند و وظیفه آنها مقدار گردش هوا در سالن است .

فیلتر : هوای تازه که از بیرون به سالن وارد می شود از فیلتر عبور کرده تا جلو نفوذ میکرو ارگانیسم ها تا حد امکان بگیرد . 

کانال : وظیفه هدایت هوا را بر عهده دارد .

2- چیلر : دستگاهی است که آب سرد مورد نیاز کویل سرد را تامین می کند این دستگاه در ساختمان تاسیسات قرار داده می شود و به وسیله لوله آب به سمت کویل سرد هدایت می شود .

3- دیگ بخار: دستگاهی که بخار آب برای سالن و آب گرم کویل گرم را تولید می کند .آب گرم با لوله به سمت کویل گرم و بخار آب به سمت سالن ها هدایت می کنند با باز کردن شیر بخار ، بخار وارد سالن می شود.

4- سیستم روشنایی : که در راهروی دستیابی و سالن ها برای روشنایی نصب می شود. که عموما مهتابی است . در سالن در سه طرف ، 1 – بین طبقات و دو  دیوار 2- بین طبقات نصب می شوند که کلید آنها بیرون از سالن نصب می شود .

5- سیستم آبرسانی : لوله های آب سرد برای سالن نصب می شود که آب ، آبیاری و مه پاش و ... را تامین می کند .

6- مه پاش : وسیله ایی برای نگهداری رطوبت خاک است شلنگ را در محل ورودی آب وصل می کنند و مه پاش را روشن می کنند .

7- وان : که ظرفیت آن 500 لیتر است برای محلول کردن سموم با مقدار معینی از آب که با پمپ و از طریق شلنگ خود محلول را به سمت سالن هدایت می کند .

براي اجراي اين پروژه در مرحله اول شرايط توليد قارچ، ميزان رطوبت، مواد مغذي، دما و تهويه مورد ارزيابي قرار گرفت. با توجه به اطلاعات جمع آوري شده از منابع، اقدام به طراحي و ساخت يك پكيج داراي كنترولــرهاي دما، رطوبت و تهويه گرديد. در داخــل پكيج كليه شـــرايط لازم براي پــرورش قارچ مهيا مي‌باشد.

خصوصيات مرفولوژی قارچ دكمه ای (تكمه ای)

 
•نام اين قارچ از شكل ظاهري قارچ در مرحله جواني مشتق شده است. يكي از مشخصات اين قارچ داشتن حلقه يا آنالوس است كه در قسمت مياني پايه قرار دارد.
•گونه هاي زراعي قارچ دكمه اي
•گونه هاي Agaricus bisporus (سفيد رنگ) و Agaricus brunnescens (قهوه اي رنگ) سرما دوست بوده و داراي عملكرد بالايي مي باشند ولي گونة A. bitorquis قارچ گرما دوست بوده و داراي دو حلقه مي باشد.
جنبه های اقتصادی قارچ خوراكی:
 
•درآمد حاصل از قارچ خوراكی تحت تأثير عوامل مختلف توليد قرار دارد از جمله سيستم توليد انتخاب شده، نوع ساختمان و مصالح مورد استفاده، ميزان پيچيدگي و گراني ماشين آلات و دستگاههاي هوادهي و ميزان سرمايه اوليه.
•در توليد نهايي قارچ خوراكی هدف نهايي اين است كه حداقل 70 درصد قارچ درجه يك توليد نمايند.
•ميزان محصول حاصل از يك تن كمپوست به شرح زير طبقه بندي مي شود:
•توليد نامطلوب : كمتر از  kg  135 قارچ
•توليد ضعيف : حدود   kg 135 – 160 قارچ
•توليد نسبتاً مطلوب :  kg 160 – 180 قارچ
•توليد خوب :  kg 180- 190 قارچ
•توليد عالي : بيش از   kg 200  قارچ
•چنانچه برداشت پس از رشد كامل قارچ (باز شدن كلاهك) صورت گيرد، حدود 50 درصد افزايش محصول داريم ولي لازم به ذكر است كه از نقطه نظر بازارپسندي بشدت كاهش مي‌يابد.
بقیه در ادامه...

خواص غذایی دارویی قارچ:

 
•پروتئين قارچ تازه در حدود دو برابر پروتئين اغلب سبزيجات و حبوبات بوده و به علت درصد بالاي رطوبت گوشت آن از نظر هضم مانند سبزيجات و حبوبات است
•پروتئين آن 70 تا 90% قابليت هضم دارد اسفگنوليپيدها نيز كه از گروههاي مهم ليپيدي موجود در سيستم مغز و اعصاب محسوب مي‌شوند، در قارچ هاي خوراكي شناسايي شده اند. از نظر ويتامين نيز مصرف روزانه 100 گرم قارچ خوراكي نياز بدن به
ويتامين C را برطرف كرده و بعلت داشتن تيامين (B1) كافي،‌ جلوگيري از بري بري كرده و نيز به علت داشتن B12 جلوگيري از
ضايعات مغزي و ستون فقرات و كم‌خوني مي‌كند.
•قارچ به دليل داشتن منابع فراوان از ويتامين B3 مانع بروز شك، ترديد و ترس و بدبيني مي‌شودلذا كساني كه از رژيم غذايي لاغري در برنامه غذايي شان استفاده مي كنند مي توانند از قارچ بهره ببرند و به هيچ وجه نگران بالا رفتن چربي خونشان نباشند.
• قارچ حاوی اسید فولیک لوواستانین بیوفریولید می باشد.
•قارچ استخوانها را تقويت مي كند، خستگي را برطرف مي كند، كمبود ويتامين D را بر طرف مي كند.
•تحقيقات پزشكي نشان مي دهد كه با خوردن قارچ، دستگاه دفاعي بدن تقويت مي شود، طول عمر افزايش مي يابد، كلسترول خون پايين مي آيد، گردش خون در بدن بهبود مي يابد. ويروسها از بين مي رود، از بروز بيماري هاي قلبي جلوگيري مي شود.

آموزش پرورش قارچ خوراکي